Τσάι, κουβερτούλα και βιβλία: Τι να διαβάσω στη συνέχεια;

Τα φώτα των γιορτών ανάβουν σιγά σιγά στις βιτρίνες και το σπίτι γεμίζει με κουβερτούλες, ζεστά ροφήματα και την ίδια πάντα ερώτηση: ποιο βιβλίο θα μας κρατήσει συντροφιά φέτος τον χειμώνα; Ένα παραμύθι για το βράδυ, μια ιστορία μυστηρίου, ένα μυθιστόρημα που θα μας κάνει να ανασάνουμε αλλιώς μέσα στη γιορτινή φασαρία, οι σελίδες γίνονται καταφύγιο, δώρο και αφορμή να ξαναβρεθούμε γύρω από το ίδιο τραπέζι.

Αν κι εσείς αναζητάτε ιδέες για αναγνώσματα που θα αγαπήσουν τα παιδιά αλλά και οι ενήλικες, προτάσεις για δώρα που δεν θα μείνουν κλεισμένα στο περιτύλιγμα, τότε είστε στο σωστό μέρος. Ακολουθεί μια επιλογή τίτλων, για να φτιάξετε τη δική σας «λίστα ανάγνωσης» για τις γιορτές.

Από τα πολύχρωμα παιδικά εξώφυλλα μέχρι τα βαθιά, ανθρώπινα μυθιστορήματα ενηλίκων, τα παρακάτω βιβλία καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα διαθέσεων: παιχνίδι, τρυφερότητα, μυστήριο, ιστορική φαντασία, κοινωνική μαρτυρία.

Θα μας ακολουθήσετε;

Γράφει η δημοσιογράφος Νεκταρία Βαρσαμή-Πουλτσίδη

Από τις Εκδόσεις Διόπτρα κυκλοφορεί το βιβλίο «Παιχνίδια στο πάρκο» του MagnusWeightman, ένα διαδραστικό βιβλίο «ψάχνω–βρίσκω» που καλεί τα παιδιά να γνωρίσουν τον κόσμο του πάρκου μέσα από τις εποχές. Το πάρκο γίνεται ένας μικρόκοσμος γεμάτος ιστορίες, φιγούρες και απρόσμενες συναντήσεις, καθώς η Λότι και το σκυλάκι της, η Ντότι, περιπλανιούνται στα μονοπάτια, στις παιδικές χαρές και στις κρυφές γωνιές του.

Η δομή «ψάχνω–βρίσκω» ενισχύει την παρατηρητικότητα, την προσοχή στη λεπτομέρεια και τον προφορικό λόγο, καθώς γονείς και παιδιά περιγράφουν μαζί όσα βλέπουν. Παράλληλα, τα παιδιά γνωρίζουν τις εποχές του χρόνου όπως αποτυπώνονται στο ίδιο το πάρκο, ενώ η ανάγνωση μετατρέπεται σε παιχνίδι που συνεχίζεται κι έξω από τις σελίδες.

Από τις Εκδόσεις Ίκαρος κυκλοφορεί το βιβλίο «Πιτσιμπουίνοι: Το χαμένο Πιτσαλλού» της Ευτυχίας Γιαννάκη, μια νέα, συναρπαστική περιπέτεια στο γεμάτο μυστήριο σύμπαν των Πιτσιμπουίνων. Στο επίκεντρο βρίσκεται ο Μικρός Μπλε, ο μοναδικός ντετέκτιβ του νησιού, που μαζί με την ατρόμητη ομάδα του αναλαμβάνει να λύσει το πιο συναρπαστικό μυστήριο όλων των εποχών: να εντοπίσει το θρυλικό Χαμένο Πιτσαλλού, ένα νησί που, σύμφωνα με τον μύθο, βυθίστηκε πριν από εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια. Γρίφοι, κρυμμένα σημάδια και ανατροπές συνθέτουν έναν κόσμο όπου τίποτα δεν είναι τυχαίο.

Πίσω από την πλοκή, η ιστορία αναδεικνύει με χιούμορ και σασπένς την αξία της συνεργασίας, της εμπιστοσύνης και της ομαδικής σκέψης. Τα παιδιά καλούνται να παρατηρήσουν, να συνδέσουν στοιχεία, να μπουν στη θέση μικρών ερευνητών και να πιστέψουν ότι καμία αποστολή δεν είναι αδύνατη, όταν οι δυνάμεις ενώνονται. Ένα βιβλίο-παιχνίδι για μικρούς αναγνώστες που αγαπούν τα μυστήρια και τις ιστορίες με ρυθμό.

Από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο κυκλοφορεί το βιβλίο «Ο Ηρακλής και τα 101 αδέσποτα κουτάβια» της Λίνας Μουσιώνη, μια τρυφερή ιστορία για ένα αγόρι που ονειρεύεται να αποκτήσει το δικό του σκυλάκι. Όταν οι γονείς του δεν πείθονται, ο Ηρακλής δεν το βάζει κάτω. Με φαντασία και επινοητικότητα, επιστρατεύει τα παιχνίδια του, το κουκλόσπιτο της αδερφής του, την ινδιάνικη σκηνή του, ακόμη και τον κουβά της μαμάς του, για να φτιάξει το ιδανικό σπίτι για τον μελλοντικό τετράποδο φίλο του.

Μέσα από αυτή την πορεία, όμως, δεν γεννιέται μόνο ένα καταφύγιο για ένα ζώο, αλλά και ένα νέο όνειρο που ακουμπά την αρχιτεκτονική, τη δημιουργικότητα και τη φροντίδα για τα αδέσποτα. Το βιβλίο μιλά τρυφερά για την αγάπη προς τα ζώα και για τη δύναμη των παιδικών ονείρων, δείχνοντας πως με επιμονή, φαντασία και ευαισθησία κάθε παιδί μπορεί να αρχίσει να «χτίζει» τον δικό του, πιο δίκαιο κόσμο.

Από τις Εκδόσεις Πατάκη κυκλοφορεί το βιβλίο «Ο Κροκολύκος αγαπά τον αθλητισμό» της OphélieTexier, ένα χαρούμενο βιβλίο για ένα παιδί που λατρεύει την κίνηση και τα σπορ. Ο Κροκολύκος – μισός κροκόδειλος, μισός λύκος μα πάνω απ’ όλα παιδί – κάνει πατίνι και ποδήλατο, παίζει ποδόσφαιρο με τους φίλους του, τρέχει, χοροπηδά, χορεύει, κολυμπά και στο τέλος της ημέρας πέφτει στο κρεβάτι του με την πιο γλυκιά κούραση.

Μέσα από απλές, οικείες σκηνές, το βιβλίο μιλά για τη χαρά της κίνησης, τα πρότυπα μέσα στην οικογένεια και την αυτονομία του παιδιού που ανακαλύπτει τις δυνάμεις του. Η ζωντανή εικονογράφηση και το άμεσο κείμενο κάνουν τον ήρωα εύκολα αναγνωρίσιμο και αγαπητό, βοηθώντας τα παιδιά να συνδέσουν τον αθλητισμό με παιχνίδι και χαρά.

Από τις Εκδόσεις Σαββάλας κυκλοφορεί το βιβλίο «Η σκάλα της αγάπης» της ΓιολάνταςΤσορώνη-Γεωργιάδη, ένα τρυφερό παραμύθι, όπου ένα μικρό αστέρι πέφτει απ’ τον ουρανό μέσα στο «Ιατρείο Ζώων» και πρέπει οπωσδήποτε να βρει τρόπο να επιστρέψει στο «σπίτι» του. Τα τοσοδούλικα μυρμηγκάκια, με συνεργασία και θάρρος, γίνονται σούπερ ήρωες σε μια αποστολή που μοιάζει αδύνατη.

Η ιστορία αγγίζει με απλό τρόπο έννοιες όπως η αυτοπεποίθηση, η αυτοεκτίμηση, η διαφορετικότητα και –πάνω απ’ όλα– η δύναμη της ομάδας, προσφέροντας σε γονείς και εκπαιδευτικούς ένα ουσιαστικό εργαλείο για παιδιά από 4 ετών και πάνω.

Από τις Εκδόσεις Χάρτινη Πόλη κυκλοφορεί το βιβλίο «Αδερφοί Γκριμ-Αγαπημένα παραμύθια» των διάσημων Αδερφών Γκριμ, μια σύγχρονη συλλογή με τα πιο γνωστά και διαχρονικά παραμύθια τους. Κοκκινοσκουφίτσα, Χάνσελ και Γκρέτελ, Σταχτοπούτα, Οι Μουσικοί της Βρέμης, Τα ξωτικά και ο τσαγκάρης συναντιούνται σε έναν καλαίσθητο τόμο που απευθύνεται σε παιδιά 3–7 ετών, σε μορφή κατάλληλη για ανάγνωση φωναχτά.

Η έμμετρη αφήγηση και ο ρυθμός βοηθούν τα παιδιά να παρακολουθήσουν την πλοκή, ενώ τα διαχρονικά διλήμματα, οι δοκιμασίες και τα ηθικά μηνύματα των παραμυθιών παραμένουν ζωντανά. Το βιβλίο λειτουργεί ως γέφυρα ανάμεσα στην κλασική παράδοση και τη σύγχρονη παιδική ματιά, χτίζοντας σιγά σιγά μια μικρή, αλλά ουσιαστική, οικογενειακή βιβλιοθήκη.

Επίσης, κυκλοφορεί το βιβλίο «Καλό βράδυ, Ήλιε!» του Κώστα Θ. Ζαμπέλη, ένα τρυφερό παραμύθι καληνύχτας για παιδιά προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας. Όταν οι γονείς έχουν δοκιμάσει τα πάντα και τα παιδιά ακόμη δεν λένε να ησυχάσουν, τη λύση αναλαμβάνει ο Ήλιος, που ξέρει πώς να καλέσει τον ύπνο: με ένα γλυκό χαμόγελο ξυπνά τους πλανήτες, για να χαρίσουν στα παιδιά ύπνο βαθύ και απαλό.

Η ρυθμική γλώσσα και οι ήρεμες εικόνες βοηθούν τα παιδιά να συνδέσουν τον ύπνο με ασφάλεια, φαντασία και γλυκές παραστάσεις. Το βιβλίο λειτουργεί σαν καθημερινό τελετουργικό πριν τον ύπνο, προσφέροντας στους γονείς ένα σταθερό εργαλείο και στα παιδιά μια ιστορία που γεφυρώνει την ένταση της ημέρας με τη σιωπή της νύχτας.

Επιπλέον από τις ίδιες εκδόσεις κυκλοφορεί το βιβλίο «Η Χαϊδομηχανή» του Δημήτρη Καλπούζου, σε εικονογράφηση του Πέτρου Χριστούλια, ένα παραμύθι για τη μοναξιά, τη φαντασία και την ανάγκη για πραγματική αγκαλιά. Η Μελίνα μένει χωρίς τους γονείς της και νιώθει το κενό να μεγαλώνει. Ο παππούς της, θέλοντας να της κρατήσει συντροφιά, κατασκευάζει για εκείνη ένα φαντασμαγορικό παιχνίδι: τη θαυμαστή Χαϊδομηχανή, μια μηχανή φτιαγμένη για να της προσφέρει χάδια, παιχνίδι και παρηγοριά όσο εκείνοι λείπουν.

Για λίγο, όλα μοιάζουν ιδανικά, όμως σύντομα γίνεται σαφές πως καμία μηχανή, όσο εντυπωσιακή κι αν είναι, δεν μπορεί να αντικαταστήσει την ανθρώπινη παρουσία, την αγκαλιά, το βλέμμα. Το βιβλίο ανοίγει μια τρυφερή συζήτηση γύρω από τη μοναξιά των παιδιών, τη σχέση με τους παππούδες και τα όρια της τεχνολογίας, όταν λείπει η αληθινή επαφή.

Από τις Εκδόσεις Διόπτρα κυκλοφορεί το βιβλίο «Μου έκανες δώρο τα Χριστούγεννα» του Κώστα Κρομμύδα, ένα χριστουγεννιάτικο μυθιστόρημα για δύο αγνώστους που συναντιούνται σε ένα χιονισμένο χωριό και ξαναθυμούνται τη θαλπωρή της αγάπης. Σε ένα απομονωμένο, λευκό τοπίο, εκεί όπου η ζωή αναπνέει αργά και οι λέξεις σπανίζουν αλλά φτάνουν, μια απλή χειρονομία, ένα ποτήρι κρασί, μια φωτιά που σιγοκαίει αρκούν για να ανοίξουν ρωγμές στην εξωτερική και εσωτερική παγωνιά.

Το βιβλίο αφήνει στην άκρη το επιφανειακό γκλίτερ των γιορτών και εστιάζει στη θαλπωρή, στη δεύτερη ευκαιρία, στην αγάπη που έρχεται αθόρυβα, όταν είμαστε έτοιμοι να τη δεχτούμε. Όχι με δώρα που εντυπωσιάζουν, αλλά με εκείνα που αφήνουν χώρο στη σιωπή και στην αλήθεια της καρδιάς.

Από τις Εκδόσεις Καστανιώτη κυκλοφορεί το βιβλίο «Απαγωγή» της Αγγελικής Νικολούλη, ένα αστυνομικό θρίλερ βασισμένο σε αληθινή υπόθεση, με φόνους, μια απαγωγή εφοπλιστή και έρευνα που βυθίζεται στα σκοτάδια του υποκόσμου. Η ιστορία ξεκινά τον Οκτώβριο του 1994, μέσα σε μια νύχτα θύελλας στην Αθήνα, όταν ένας νεαρός θεολόγος δολοφονεί άγρια τρεις ανθρώπους και χάνεται στο σκοτάδι. Λίγα χρόνια αργότερα, τον Ιανουάριο του 1998, ένας εφοπλιστής και η γραμματέας του πέφτουν θύματα απαγωγής σε ένα ραντεβού-παγίδα.

Ένα αδιόρατο νήμα συνδέει τις δύο υποθέσεις και, όσο ξετυλίγεται, αποκαλύπτεται μια περίτεχνη πλεκτάνη που απλώνεται από τα άδυτα του υποκόσμου και τη σικελική μαφία μέχρι τις πολυτελείς βίλες των νοτίων προαστίων. Με την ερευνητική ματιά της Αγγελικής Νικολούλη, το βιβλίο φωτίζει τη φύση του κακού, τον φόβο και τα μυστικά που κρύβονται πίσω από τη βιτρίνα μιας φαινομενικά «κανονικής» ζωής.

Από τις Εκδόσεις Πατάκη κυκλοφορεί το βιβλίο «Χάλκινα κατώφλια» του Ισίδωρου Ζουργού, ένα μυθιστόρημα που ξαναδιαβάζει τον ομηρικό κόσμο, τον Τρωικό πόλεμο και την επιστροφή του Οδυσσέα μέσα από τα μάτια των «αφανών». Ο πόλεμος της Τροίας και η οδύσσεια του γυρισμού εξιστορούνται αλλιώς: οι βασιλιάδες απογυμνώνονται από το ηρωικό ιδεώδες, ενώ οι δούλοι και οι δούλες αποκτούν φωνή και βλέμμα, ερμηνεύουν, σχολιάζουν και αναδομούν τον κόσμο της ισχύος και της θεϊκής καταγωγής.

Τι θα συνέβαινε αν ένα επινοημένο πρόσωπο παρεισέφρεε στο στρατόπεδο των Αχαιών και, με τη σταδιακή επιρροή του, άλλαζε τη μοίρα του πολέμου και της επιστροφής στην Ιθάκη. Μια αφήγηση που μιλά για τη γειτνίαση των πολιτισμών, για το χάσμα ανάμεσα στους απόκληρους και την εξουσία, για την κτηνωδία του πολέμου και την ιαματική παρουσία της γυναίκας, χωρίς να λείπουν η παρωδία και η σάτιρα.

Από τις Εκδόσεις Χάρτινη Πόλη κυκλοφορεί το βιβλίο «Μεθυστής – Στα χώματα της Κρήτης (Συλλεκτική Έκδοση)» του συγγραφέα Γιάννη Καλπούζου, μια έκδοση που απευθύνεται ξεκάθαρα και σε αναγνώστες αλλά και σε συλλέκτες, γιατί δεν σου δίνει απλώς μια ιστορία, σου δίνει έναν τρόπο να τη κρατήσεις αλλιώς, σαν αντικείμενο μνήμης. Η Κρήτη τόπος τραχύς, ιστορικός, ανθρώπινος, με πληγές, με υπερηφάνεια και με εκείνη τη γλώσσα του χώματος που, όταν τη διαβάζεις, νιώθεις πως ακούς παλιές φωνές να μιλούν μέσα από τη σιωπή.

Αυτό που κάνει τη συλλεκτική έκδοση να ξεχωρίζει, από όσα φαίνονται και στη σελίδα που μου έστειλες, είναι ότι εμπλουτίζει την αναγνωστική εμπειρία με πρόσθετο υλικό, ώστε το βιβλίο να μη μένει μόνο «κείμενο» αλλά να γίνεται εμπειρία δώρου. Είναι μια επιλογή που ταιριάζει σε όσους αγαπούν τη λογοτεχνία με ιστορική ρίζα και συναισθηματική ένταση, αλλά και σε όσους θέλουν να χαρίσουν κάτι που έχει βάρος, όχι μόνο στη σελίδα, αλλά και στο χέρι.

Από τις Εκδόσεις Χάρτινη Πόλη κυκλοφορεί το βιβλίο «Μαϊστράλι» της συγγραφέως Αλέκας Ζωγράφου, ένα μυθιστόρημα που δίνει την αίσθηση του αέρα που αλλάζει τα πάντα χωρίς να ζητά άδεια, όπως ακριβώς προδίδει και ο τίτλος του. Η ιστορία, όπως διακρίνεται και από την περίληψη που φαίνεται στη σελίδα, ακουμπά την αναζήτηση ταυτότητας και τις αλήθειες που αργούν να βγουν στο φως, με έναν τόπο που δεν είναι ουδέτερος, αλλά ζωντανός, φορτισμένος, σχεδόν συνομιλητής των ανθρώπων του.

Η γραφή εδώ μοιάζει να κινείται ανάμεσα στο προσωπικό και στο συλλογικό, αφήνοντας μια υπόσχεση για μυστικά, οικογενειακές σκιές και ένα παρελθόν που δεν λέει να περάσει αθόρυβα. Είναι βιβλίο για αναγνώστες που αγαπούν τις ιστορίες όπου οι αποκαλύψεις δεν έρχονται με θόρυβο, αλλά με σταδιακή ένταση, σαν κύμα που σηκώνεται αργά και στο τέλος σε βρίσκει κατάματα.

Από τις Εκδόσεις Ψυχογιός κυκλοφορεί το βιβλίο «Ο βιβλιοπώλης της Γάζας» του RachidBenzine, σε μετάφραση της ΡίταςΚολαΐτη, ένα σύντομο αλλά δυνατό μυθιστόρημα για τη μνήμη, τον πόλεμο και τη δύναμη των λέξεων. Ανάμεσα στα ερείπια της Γάζας και στις κιτρινισμένες σελίδες βιβλίων, ένας ασπρομάλλης βιβλιοπώλης στέκεται και περιμένει ίσως κάποιον που θα κοντοσταθεί για να τον ακούσει. Τα βιβλία που κρατά δεν είναι απλώς αντικείμενα, αλλά σπαράγματα ζωής, θραύσματα μνήμης, τραύματα ενός λαού.

Όταν ένας νεαρός Γάλλος φωτογράφος στρέφει τον φακό του προς αυτόν, ανοίγει, χωρίς να το ξέρει, τις πύλες μιας ολόκληρης παλαιστινιακής οδύσσειας. Από τη φυγή στη φυλακή, από την πολιτική στράτευση στη διάψευση, από το θέατρο και τον έρωτα μέχρι τις απώλειες που χαράζουν ανεξίτηλα την ψυχή, ο βιβλιοπώλης επιλέγει τις λέξεις ως καταφύγιο, πράξη αντίστασης και μια άλλη μορφή πατρίδας. Σε έναν κόσμο όπου οι βόμβες μοιάζουν να έχουν τον τελευταίο λόγο, θυμίζει ότι ένας άνθρωπος που διαβάζει μπορεί να είναι η πιο ριζοσπαστική από όλες τις επαναστάσεις.

Κάθε παραπάνω τίτλος ανοίγει μια διαφορετική πόρτα για τα παιδιά που κάνουν τα πρώτα τους αναγνωστικά βήματα, για τους εφήβους που διψούν για ιστορίες, για τους ενήλικες που ψάχνουν ένα βιβλίο να τους κρατήσει συντροφιά δίπλα στο δέντρο.

Για τις ανάγκες αυτού του αφιερώματος περιηγηθήκαμε στα ράφια του βιβλιοπωλείο NakasBook House στο εμπορικό κέντρο FashionCity στη Λάρισα, αφήνοντας τα εξώφυλλα, τις οπισθοφυλλίδες και τις πρώτες σελίδες να μας κατευθύνουν. Το επόμενο βήμα ανήκει σε εσάς: να διαλέξετε εκείνο το βιβλίο που, φέτος τον χειμώνα, θα σας γίνει συντροφιά ή το πιο ουσιαστικό δώρο για κάποιον δικό σας άνθρωπο.